Cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay đến nay vẫn gây nên nhiều tranh luận liên quan đến quan điểm tôn giáo, tín ngưỡng. Lý giải như thế nào về điều này, bài viết dưới đây sẽ phân tích ý nghĩa của mâm cỗ cúng và gợi ý cho bạn sự chọn lựa cỗ cúng để đem đến may mắn, bình an.
Mục lục nội dung
Ý nghĩa mâm cỗ cúng trong văn hóa Việt Nam
Thắp hương cúng giỗ là sự kế thừa tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên được truyền đời qua nhiều thế hệ người Việt. Mỗi người khi mất đi sẽ được con cháu, đặc biệt là cháu trai đích tôn trong gia đình thắp hương, dâng cỗ mỗi ngày giỗ. Đây là cách người Việt tưởng nhớ đến cội nguồn khai sinh, phát huy truyền thống đạo lý dân tộc “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “uống nước nhớ nguồn”.
Mâm cỗ cúng truyền thống ngày Tết
Lý giải cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay thì phải nhìn vào quan niệm tín ngưỡng, tôn giáo của dân tộc. Người Việt cũng như người Á Đông tin rằng khi con người chết về mặt thực thể thì linh hồn vẫn sống ở một thế giới vô hình – tồn tại song song với thế giới người sống. Vì thế linh hồn có thể nhìn thấy người trần nhưng người trần lại không thể thấy linh hồn. Thắp hương cúng giỗ là cách chúng ta tưởng nhớ đến những người đã khuất, an ủi và cầu mong cuộc sống an vui, êm ấm.
Theo quan điểm “trần sao âm vậy” thì việc cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay gây nên nhiều tranh cãi. Nhiều người cho rằng người sống thường ăn gì khi mất phải cúng những thức ăn như thế. Họ không ăn chay thì không nên cúng chay.
Quan điểm Phật giáo lại cho rằng linh hồn khi mất đi chỉ thưởng hương thơm của hoa quả, khói nhang, ăn bằng “tưởng” – thần thức. Chúng ta cúng mặn sẽ sát sinh, hại vật gia tăng tội nghiệp cho người mất, cản trở bước đường siêu thoát của họ, làm cho họ quyến luyến trần gian… Nhưng cúng chay sẽ gia tăng công đức, giúp người mất hướng thiện, tiêu bớt nghiệp báo, sớm siêu sinh cõi lành.
Có thể nói, cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay tùy thuộc vào quan điểm tâm linh của mỗi gia đình. Chúng ta có thể cúng mặn, cúng chay hoặc kết hợp cả mặn và chay, miễn sao về mặt tâm linh chúng ta cảm thấy bình an, thanh thản, yên lòng và cúng giỗ bằng tâm thành thì mọi sự sẽ tốt lành.
Những điều lưu ý cỗ cúng gia tiên
Trong các lễ cúng giỗ gia tiên hoặc cúng gia tiên vào giao thừa, mùng 1, ngày rằm… bạn cần lưu ý về sự chuẩn bị hương và hoa quả, mâm cỗ thắp hương.
Mâm cỗ cúng mặn thường được chuẩn bị tươm tất, đầy đủ, dâng lên ban thờ thần linh, gia tiên vào tất niên, giao thừa, rằm tháng giêng, cúng ông Táo, cúng giao thừa… Bên cạnh những món ăn sang trọng từ gà, cá, thịt… chúng ta cần chuẩn bị xôi chè, bánh chưng xanh, giò chả… đúng với ý nghĩa của mâm cỗ Tết – thể hiện sự giao hòa giữa con người với đất trời.
Cỗ cúng chay đơn giản hơn bởi các món ăn chủ yếu nấu từ các loại thực vật như rau, củ, quả… Nhưng hiện nay có rất nhiều loại thực phẩm chay được tạo hình gà, cá, chả… như thực phẩm mặn để tăng sức hấp dẫn, hình thù đa dạng, độc đáo hơn.
Cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay thì vẫn phải kết hợp bày biện thêm mâm ngũ quả. Người mất thưởng hương hoa, quả để chứng linh cho lòng thành của con cháu nên phải chọn những loại hoa quả tươi ngon, không bị dập nát, méo mó, sứt sẹo…
Người Việt Nam coi trọng sự hòa hợp của ngũ hành phong thủy, sự cân bằng giữa âm dương vì vậy, hoa quả nên đủ màu sắc xanh – đỏ – tím – vàng – trắng tương ứng với các hành Mộc – Hỏa – Thủy – Thổ – Kim…
Dâng nhang trầm cúng cỗ cúng gia tiên
Khi thắp hương thì hương thơm và khói nhang rất quan trọng bởi hương nhang là cầu nối giữa thế giới hữu hình và vô hình, giúp truyền tải ước nguyện về cuộc sống hạnh phúc, tròn đầy, may mắn của người sống đến thần linh, tiên tổ.
Thắp nhang trầm hương mang đến sức khỏe, tài lộc
Cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay và tại sao nên chọn thắp nhang trầm hương? Sự tinh khiết, mộc mạc, hương thơm thuần túy tự nhiên của nhang trầm hương làm tăng sự thiêng liêng của nghi thức thắp nhang truyền thống.
Nhang trầm hương được chiết xuất từ bột gỗ trầm hương tự nhiên quý hiếm bậc nhất Việt Nam phối trộn cùng các dược mộc như Hoàng Đàn, Sưa Đỏ, Huyết Rồng, Ngọc Am… tạo nên cực phẩm hương thơm dâng lên thần Phật, gia tiên.
Về phong thủy, thắp nhang trầm có thể đem lại may mắn, thịnh vượng. Trầm hương là “đế vương của các mùi hương”, chủ của sự sinh sôi, phát triển. Đốt hương trầm sẽ giúp khai mở nguồn năng lượng phong thủy, cân bằng tính âm – dương, giúp điều hòa khí tức tâm linh.
Nhang trầm cũng thường được dùng để tẩy uế không gian, diệt trừ tà ma, giải tai ương, vận hạn giúp công việc, cuộc sống thuận lợi, may mắn, phúc lộc tràn đầy.
Cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay thì cũng nên chọn loại nhang thắp đốt vừa giàu linh tính, vừa tốt cho sức khỏe của mọi người trong gia đình. Vì việc thắp hương diễn ra thường xuyên trong tháng, chúng ta không nên chọn hương thắp rẻ tiền, chứa nhiều hóa chất gây hại cho đường thở, đầu độc cơ thể, sinh bệnh cho người.
Về lợi ích sức khỏe, hiếm có loại nhang hương nào có hương thơm dịu ngọt, mát sâu, giúp tinh thần con người thư giãn, sảng khoái như nhang trầm hương.
Hương thơm của trầm còn là bài thuốc bổ Đông y tán dương về chữa trị và phòng các bệnh nhiễm lạnh, giúp lưu thông khí huyết, kinh mạch để cơ thể luôn khỏe mạnh, giàu sức sống.
Hi vọng qua những chia sẻ ở bài viết mỗi người sẽ có sự chọn lựa cúng gia tiên nên cúng mặn hay chay. Điều quan trọng là ở lòng thành, sự hiếu kính dâng cỗ cúng, hương hoa lên tổ tiên. Hãy chọn nhang trầm hương để cỗ cúng vẹn toàn, đem lại may mắn, hạnh phúc, tài lộc cho gia đình.
